- 16 April 2020 -
Juiste Zorg op de Juiste Plek: draagvlak eerste lijn
De-Eerstelijns: ‘Juiste Zorg op de Juiste Plek’ betekent onder meer dat taken van het ziekenhuis naar de wijk gaan. Hoe zorgen we voor draagvlak in de eerste lijn?
“Zuyderland Medisch Centrum en zorgverzekeraar CZ komen met een vernieuwende en in Nederland unieke aanpak. Met een intensieve samenwerking willen zij voor de 400.000 inwoners van de Zuid-Limburgse regio’s Parkstad en Westelijke Mijnstreek de gezondheidszorg duurzaam verbeteren. Voor deze aanpak hebben beide organisaties een overeenkomst voor tien jaar gesloten.”
Deze ronkende woorden vormen het intro van een nieuwsbericht dat Zuyderland in november plaatste op zijn website. Vele regionale en landelijke media maakten ook gewag van de overeenkomst. “Omdat in de berichtgeving het accent lag op ziekenhuis en zorgverzekeraar, kon de vraag rijzen of de eerste lijn in Zuid-Limburg was gekend in de ambities. En zo ja, welke invloed had de eerste lijn uitgeoefend?
Tijd voor opschaling
“Nee hoor, het contract kwam geenszins als een verrassing”, zegt Esther van Engelshoven, algemeen directeur van zorggroep Huisartsen Oostelijk Zuid-Limburg (HuisartsenOZL). “In de aanloop zijn wij goed geïnformeerd. De overeenkomst is een logisch vervolg op de VWS-proeftuin Toekomstbestendige Zorg in onze regio: MijnZorg. De negen door het ministerie in ons land geïnitieerde proeftuinen beoogden in het afgelopen decennium betere zorg en minder kosten. In Zuid-Limburg hebben we bijvoorbeeld geoefend op manieren om de zorg anders te organiseren, meer in de wijk. Na deze succesvolle pilots werd het tijd om ze op te schalen in de regio. Daarover gaat de nieuwe overeenkomst onder meer.”
Niet om tafel
Binnen de eerste lijn was vorig jaar dus bekend dat ziekenhuis en verzekeraar zich tijdens de onderhandelingen lieten inspireren door onder meer de geslaagde samenwerkingsverbanden – dezelfde zorgkwaliteit, lagere kosten, tevreden patiënten en zorgverleners – met de eerste lijn. Maar Van Engelshoven en andere vertegenwoordigers van de eerste lijn zaten niet om de tafel.
“We zijn niet bij de details betrokken. Dat vond ik best spannend. Zo van: wat gaat er nu precies uitkomen? Maar het is belangrijk dat we al aan de voorkant de spelregels goed hadden neergezet. Over alles wat leidt tot verplaatsing van zorg uit ziekenhuis naar eerste lijn, kan alleen worden besloten door de zogeheten kerncoalitie. Vertegenwoordigd hierin zijn huisartsen uit West- en Oost-Zuid-Limburg, CZ, Zuyderland, vvt-instelling MeanderGroep en natuurlijk Burgerkracht Limburg, onze vertegenwoordiging van patiënten. In gezamenlijkheid wordt besloten welke interventies er zijn en hoe ze kunnen worden georganiseerd met de juiste randvoorwaarden. De eerste lijn zal bij wijze van spreken geen patiënt op de stoep gezet krijgen.”
Juiste Zorg op de Juiste Plek
Paulien van Hessen is bestuursvoorzitter van de Stichting Amsterdamse Gezondheidscentra (SAG). Met het oog op Juiste Zorg op de Juiste Plek’ zegt zij: “Willen huisartsen goed kunnen beraadslagen met andere partijen, dan is het allereerst zaak dat zij zich verenigen, bijvoorbeeld in een zorggroep. Vanuit dat samenwerkingsverband wordt een vertegenwoordiging aangewezen die een mandaat van alle aangesloten huisartsen heeft en op basis daarvan goed aanspreekbaar is voor andere organisaties. Pas dán kun je bindende afspraken maken. Mijn boodschap: ga dit als de wiedeweerga regelen, want iedereen kijkt er smachtend naar uit.”